x تبلیغات
دکتر درمان

بيماري کرون

 

علل بيماري کرون

علت بيماري کرون ناشناخته ميباشد اطلاعات موجود درباره اين بيماري گوياي آن است که بيماري در ميان اقوام و گروه هاي خاص بيشتر از گروه هاي ديگر ديده مي شود و اين دلالت بر آن دارد که فاکتورهاي ژنتيک در بروز بيماري ميتواند نقش داشته باشد. باور بر اين ميباشد که در اشخاصي که از نظر ژنتيکي، حساس هستند سيستم ايمني بدن بوسيله ي يک محرک تحريک شده و سبب التهاب در دستگاه گوارش مي شود. همچنين باکتري و غذاي موجود در دستگاه گوارش نيز درسبب بروز بيماري نقش دارند.

 

 

نشانه‌هاي بيماري کرون

بيماري کرون بيشتر ماه‌ها يا سال‌ها قبل از تشخيص بيماري وجود دارد و شايد در کودکان، تأخير رشد تنها نشانه ظاهري بيماري باشد. علايم اين بيماري از قبيل کم شدن وزن قابل توجه، تب متناوب، اسهال مزمن آبکي و دردهاي شکمي به ويژه در ناحيه يک چهارم راست پاييني شکم ميباشد که با اجابت مزاج تسکين نمي‌يابد.

عوارض بيماري

زخم‌هاي دهاني

شقاق مقعد

التهاب عنبيه

اسهال چرب

کم خوني به دليل خونريزي روده

ورم ملتحمه

به وجود آمدن آبسه يا فيستول

خونريزي هاي گوارشي

باريک شدن مجراي روده

کمبود ويتامين B12 و ويتامين‌هاي A ، E ، D و K

زردي و خارش

سنگ‌هاي ادراري

آرتريت التهاب مفاصل

سوءتغذيه و رنگ پريدگي

 

بيماران بايد غذاهاي چرب و سرخ کرده را نخورند و از سس‌هاي سنگين و چرب که حاوي خامه، کره يا مارگارين هستند، پرهيز کنند.

 

بيماري کرون

 

علائم و نشانه هاي بيماري کرون چيست؟

بيماري کرون. بيماري کرون نوعي بيماري التهابي روده (IBD) است که ممکن است هر قسمت از دستگاه گوارش را از دهان تا مقعد تحت تأثير قرار دهد. علائم و نشانه ها اغلب شامل درد شکم ، اسهال (که اگر التهاب شديد باشد ممکن است خوني باشد) ، تب و کاهش وزن باشد

 

چگونه بيماري کرون با کوليت اولسراتيو ارتباط دارد؟

با ديگران در ارتباط باشيد و آخرين پيشرفت هاي مربوط به درمان بيماري کرون و کوليت اولسراتيو را در Mayo Clinic Connect دنبال کنيد. بيماري کرون نوعي بيماري التهابي روده (IBD) است. اين باعث التهاب دستگاه گوارش شما مي شود که مي تواند منجر به درد شکم ، اسهال شديد ، خستگي ، کاهش وزن و سو mal تغذيه شود.

 

بهترين روش درماني براي بيماري کرون کدام است؟

هيچ درماني براي بيماري کرون وجود ندارد ، اما درمان مي تواند به کاهش يا کنترل علائم شما کمک کند. درمان هاي اصلي عبارتند از: داروهايي براي کاهش التهاب در سيستم هضم - معمولاً قرص هاي استروئيدي. داروهايي براي جلوگيري از بازگشت التهاب - قرص يا تزريق.

 

کدام يک از رايج ترين بيماري هايي است که از بيماري کرون تقليد مي کند؟

شايعترين بيماري که از علائم بيماري کرون تقليد مي کند ، کوليت اولسراتيو است ، زيرا هر دو بيماري التهابي روده هستند که مي توانند با علائم مشابه روده بزرگ را تحت تأثير قرار دهند. افتراق اين بيماري ها از اهميت زيادي برخوردار است ، زيرا روند بيماري ها و روش هاي درماني ممکن است متفاوت باشد.

 

پاتوفيزيولوژي

در طي کولونوسکوپي ، اغلب نمونه برداري از روده بزرگ براي تأييد تشخيص انجام مي شود. برخي از ويژگيهاي مشخص پاتولوژي که به بيماري کرون اشاره دارد. اين الگوي التهاب فرامورال را نشان مي دهد ، به اين معني که التهاب ممکن است تمام عمق ديواره روده را پوشش دهد. زخم نتيجه اي است که در بيماري بسيار فعال مشاهده مي شود. معمولاً يک انتقال ناگهاني بين بافت آسيب ديده و زخم وجود دارد - يک علامت مشخصه معروف به ضايعات جست و خيز. در زير ميکروسکوپ ، نمونه برداري از روده بزرگ مبتلا ممکن است التهاب مخاطي را نشان دهد ، که با نفوذ کانوني نوتروفيل ها ، نوعي سلول التهابي ، به داخل اپيتليوم مشخص مي شود. اين به طور معمول در ناحيه اي واقع مي شود که روي سنگدانه هاي لنفاوي قرار دارد. اين نوتروفيل ها ، همراه با سلول هاي تک هسته اي ، ممکن است به دخمه ها نفوذ کرده و منجر به التهاب (کريپيتيت) يا آبسه (آبسه دخمه) شود.

 

گرانولوما ، مجموع مشتقات ماکروفاژ که به سلولهاي غول پيکر معروف هستند ، در 50% موارد يافت مي شود و بيشترين خاصيت را براي بيماري کرون دارند. گرانولوماي بيماري کرون "مورد" را نشان نمي دهد ، ظاهري شبيه پنير در معاينه ميکروسکوپي ، مشخصه گرانولوم مرتبط با عفونت ها ، مانند سل. بيوپسي ها همچنين ممکن است آسيب مخاطي مزمن نشان دهند ، اين امر با بي صافي پرزهاي روده ، انشعاب غيرمعمول دخمه ها و تغيير در نوع بافت (متاپلازي) مشهود است. يک نمونه از اين متاپلازي ها ، متاپلازي سلول Paneth ، شامل توسعه سلول هاي Paneth (به طور معمول در روده کوچک و تنظيم کننده اصلي ميکروبيوتاي روده است) در ساير قسمت هاي سيستم گوارشي. 

 

تشخيص بيماري کرون گاهي اوقات ممکن است چالش برانگيز باشد ،  و اغلب آزمايشات زيادي براي کمک به پزشک در تشخيص نياز است.  حتي با وجود يک باتري کامل از آزمايشات ، ممکن است تشخيص کرون با اطمينان کامل امکان پذير نباشد. کولونوسکوپي تقريباً 70% در تشخيص بيماري موثر است ، آزمايشات بعدي نيز کمتر موثر هستند. تشخيص بيماري روده کوچک به ويژه دشوار است ، زيرا کولونوسکوپي سنتي اجازه دسترسي به روده بزرگ و روده کوچک را مي دهد. معرفي آندوسکوپي کپسول به تشخيص آندوسکوپي کمک مي کند. سلولهاي غول پيکر (چند هسته اي) ، يافته اي رايج در ضايعات بيماري کرون ، در ضايعات ليکن نيتيدوس کمتر مشاهده مي شود.

درمان و معالجه هموروئید خارجی | ترومبوزه

 تعریف هموروئید ترومبوزه ( هموروئید خارجی )

هموروئید خارجی یکی دیگر از بیماری های مقعدی می باشد که امروزه بسیار شایع شده است، همانگونه که در مورد هموروئید معمولی می دانیم که در سنین متوسط رو به بالا بوجود می آید. علاوه بر بیماری هموروئید داخلی یک نوع بیماری دیگر به نام هموروئید ترومبوزه وجود دارد، همانطور که از اسمش پیداست این بیماری در قسمت خارج از مقعد می باشد.
همانگونه که هموروئید معمولی توضیح داده شد، شروع آن از قسمت داخلی مقعد یا رکتوم می باشد که رگ های بالشتیک نقش بالشتک را دارند و هموروئید داخلی هستند، آنها به تدریج اندازه شان بزرگ شده و مشکل زا می شوند اما در اینجا در داخل هیچ اتفاقی نیافتاده و در بیرون مقعد، در اطراف مقعد و در قسمت پوستی این اتفاق می افتد.


علل هموروئید ترومبوزه

ترومبوزه به معنای لخته می باشد، معمولاً فرد به دلیل فعالیت های سنگین و شدید، برداشتن یک جسم سنگین، یا یک فشار یا یک استرس روحی دچار این بیماری می شود. در کتاب های درسی جراحی به ندرت از این موضوع یاد شده ولی در تجربه کاری بسیار شایع می باشد و وقتی از مریض پرسیده می شود، مشاهده می گردد طی یک روز تا یک هفته قبل از شروع این بیماری، افراد یک استرس سنگین را پشت سر گذاشته اند.
 
علایم هموروئید خارجی

شدت علایم بستگی به اندازه هموروئید دارد و معمولا بواسیر خارجی دارای علایم زیر می باشد
خارشدرد مقعدوجود یک توده دردناک در لبه مقعد ( معمولا بصورت ناگهانی بوجود می آید)حتما در بررسی بیمار بایستی به مسایلی مثل آبسه یا دمل مقعدی و فیشر یا شقاق توجه نمود.
 
شروع هموروئید خارجی یا ترومبوزه

شروع این بیماری به این گونه است که بیمار شب به راحتی خوابیده و صبح یا نیمه شب با احساس درد و تورم در اطراف ناحیه مقعد از خواب بیدار می شود و وقتی به آن ناحیه دست می زند متوجه برجستگی در ناحیه لبه ی بیرونی مقعد می شود که در واقع به دلیل پاره شدن ورید های قسمت بیرونی مقعد، خونریزی در آن منطقه ایجاد می شود و به دلیل بافت سفت اطراف آن، خونریزی محدود شونده است، هر چند که می تواند از یک گندم تا یک گردو بزرگ شود ولی محدود شونده است، ولی بافت شریانی وریدی فشار خاص خودش را دارد همان فشار خون معمولی که سعی می کند توسعه دهد ولی از آن طرف بافت پوست و بافت پیوندی اطراف آن مانع می شود و تضاد بین این 2 باعث یک درد نبض دار شده که تحملش بسیار برای بیمار سخت می باشد.

هموروئید ترومبوزه در تمام سنین اتفاق می افتد، مخصوصاً در سنین جوانی و پرکاری، در این سنین هم فعالیت، هم استرس و هم زور زدن های بیشتری دارند. مریض همانگونه که گفتیم با یک درد ناگهانی و یک توده در ناحیه اطراف مقعد مراجعه کرده که در معاینه کاملاً مشخص می باشد و مریض مانع از لمس کردن توده توسط پزشک می شود چون درد زیادی دارد.


روش‌های درمان سریع و قطعی بواسیر خارجی

برای درمان سریع و خلاص شدن از این بیماری باید طبق تشخیص پزشک یکی از روش‌های درمانی انجام شود. بعد از بررسی میزان پیشرفت بیماری و نوع و درجه آن توسط دکتر هموروئید معمولا یکی از روش‌های زیر برای برطرف کردن این عارضه پیشنهاد می‌شود:


لیزر

یکی از روش‌های قطعی برای درمان سریع بواسیر خارجی بدون جراحی، استفاده از لیزر است. این روش که در زمانی کوتاه و در کلینیک انجام می شود، بسیار رضایت بخش بوده و عوارض عمل سنتی را به دنبال ندارد. همچنین در روش درمان هموروئید با لیزر بیمار درد و خونریزی را احساس نخواهد کرد و نیازی به بیهوشی و بستری در کلینیک نیست. با مشاهده فیلم لیزر بواسیر می‌توانید با نحوه انجام این روش آشنا شوید.


رابربند

یکی دیگر از روش‌های درمان این عارضه، قطع جریان خونرسانی به زائده هموروئید است که به آن رابربند گفته می‌شود. در این روش یک حلقه لاستیکی به دور هموروئید انداخته می‌شود و بعد از گذشت حدوداٌ یک هفته زائده بواسیری سیاه شده و می‌افتد که معمولا همراه با درد زیادی است. البته از رابربند نمی‌توان به عنوان درمان قطعی بواسیر خارجی استفاده کرد.


اسکلروتراپی

یکی از روش‌های قدیمی برای درمان سریع بواسیر یا هموروئید است که باعث کاهش سریع التهاب این بیماری می‌شود. اسکلروتراپی تزریق نوعی ماده مخصوص در رگ‌های خونی بواسیر است که منجر به کوچک شدن و بهبود تورم آنها می شود. این روش بصورت سرپایی انجام می شود و انجام آن درد و ناراحتی به دنبال ندارد.

سندرم روده تحريک پذير

 

سندرم روده تحريک‌ پذير

سندرم روده تحريک‌ پذير (IBS) مشکل معمولي است که بر روده بزرگ تأثير مي‌گذارد و بيشتر درد در ناحيه شکم، دل درد، دل ‌پيچه، افزايش گاز روده، نفخ، اسهال و يبوست را به همراه دارد. اين بيماري مشکلي معمول است که بايد در مدت طولاني مديريت شود.

سندرم روده تحريک‌ پذير خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و مقعد (سرطان کولورکتال) را افزايش نمي‌دهد تنها شمار اندکي از بيماران مبتلا به اين عارضه از علائم و نشانه‌هاي شديد رنج مي‌برند. برخي بيماران مي‌توانند علائم را به خوبي با مديريت رژيم غذايي، سبک زندگي و استرس و فشار رواني تحت کنترل درآورند، باقي بيماران به دارو و مشاوره نياز دارند.

علائم

علائم و نشانه هاي IBS متفاوت است اما معمولاً به مدت طولاني وجود دارد. رايج ترين آنها عبارتند از:

 

درد شکم ، گرفتگي يا نفخ که مربوط به دفع مدفوع است

تغيير در ظاهر حرکات روده

تغيير در دفعات دفع مدفوع

علائم ديگري که اغلب مرتبط هستند شامل نفخ ، افزايش گاز يا مخاط در مدفوع است.

 

زمان مراجعه به پزشک

در صورت تغيير مداوم در عادات روده يا ساير علائم يا علائم IBS ، به پزشک خود مراجعه کنيد. آنها ممکن است وضعيت جدي تري مانند سرطان روده بزرگ را نشان دهند. علائم و نشانه هاي جدي تر عبارتند از:

 

کاهش وزن

اسهال در شب

خونريزي از رکتوم

نارسايي کمبود آهن

استفراغ بدون دليل

مشکل در بلع

درد مداومي که با عبور گاز يا دفع از بين نمي رود

 

کارآگاه تغذيه خودتان باشيد

بدن خود را بشناسيد. مصرف غذا و علائم خود را به مدت يک هفته ثبت کنيد. زمان و مقدار خوردن و نوشيدن را ثبت کنيد. در عين حال ، علائم گوارشي خود را ثبت کنيد. با توجه به شروع ، واکنش و شدت علائم ، مي توانيد غذاي "محرک" را که ممکن است با روده شما مهربان نباشد ، تشخيص دهيد.

 

غذا و IBS

هرکسي به غذاها واکنش متفاوتي نشان مي دهد. غذايي که باعث حمله IBS در شما مي شود ممکن است براي شخص ديگري مشکلي نداشته باشد. تشخيص اينکه چه چيزي براي خوردن براي شما "بي خطر" است و از چه چيزي بايد اجتناب کنيد ، اغلب مورد آزمايش و خطا است.

 

 

رژيم غذايي IBS: 

انبار و يخچال خود را با غذاهايي که براي سيستم شما ملايم است پر کنيد. شما مي توانيد از اين غذاهاي اساسي براي ايجاد غذاها و ميان وعده هاي رضايت بخش و سالم بدون ايجاد ناراحتي معده استفاده کنيد:

 

طيور و ماهي: غذاهاي پرچرب ، از جمله گوشت قرمز ، روده را بيش از حد تحريک مي کنند. در عوض ، مرغ ، بوقلمون يا ماهي را انتخاب کنيد.

سبزيجات پخته: هضم سبزيجات پخته شده آسان تر از سبزيجات خام است. با اين حال ، ممکن است باز هم بخواهيد از گل کلم ، کلم بروکلي ، کلم و جوانه بروکسل اجتناب کنيد ، که حتي در صورت پخته شدن باعث ايجاد نفخ و گاز مي شود.

غلات خاص: بلغور جو دوسر بدون گلوتن و برنج قهوه اي معمولاً مورد استقبال افراد مبتلا به IBS قرار مي گيرند و فيبر محلول را فراهم مي کنند که به تنظيم حرکات روده کمک مي کند.

ماست کم چرب: برخي از افراد مبتلا به IBS بعد از خوردن غذاهاي لبني علائم بدتري دارند. اما اگر به لاکتوز موجود در لبنيات حساسيت نداريد ، ماست کم چرب سير کننده است و حاوي پروبيوتيک است. تحقيقات اوليه نشان مي دهد که اين باکتري هاي خوب حتي ممکن است به کاهش علائم IBS کمک کنند.

سفيده تخم مرغ: تخم مرغ منبع عالي پروتئين است و معمولاً حملات IBS را تحريک نمي کند. اگر چربي براي شما محرک است ، فقط از سفيده تخم مرغ استفاده کنيد.

 

غذاهايي که بايد از آنها اجتناب کرد

اين غذاها معمولاً مجموعه اي از علائم را براي افراد مبتلا به سندرم روده تحريک پذير ايجاد مي کنند:

 

محصولات داراي فيبر بالا ، که در غلات ، غلات ، ماکاروني و غذاهاي فرآوري شده يافت مي شوند

غذاهاي گازسوز مانند لوبيا ، عدس ، نوشابه هاي گازدار و سبزيجات چليپايي مانند گل کلم

گلوتن ، پروتئيني است که در گندم ، جو ، چاودار و بسياري از غذاهاي فرآوري شده يافت مي شود

غذاهاي سرخ شده ، که اغلب باعث ايجاد گاز معده و نفخ مي شوند ، به ويژه در افرادي که ريفلاکس دارند

قهوه ، که فعاليت روده را در برخي از افرادي که علائم رفلاکس دارند تحريک مي کند

غذاهاي تند ، که مي توانند علائم IBS را براي برخي از افرادي که با رفلاکس مشکل دارند ، تشديد کنند

 

چگونه سندرم روده تحريک پذير را آرام مي کنيد؟

سعي کنيد:

با فيبر آزمايش کنيد. فيبر به کاهش يبوست کمک مي کند ، اما مي تواند گاز و گرفتگي را بدتر کند. ...

از غذاهاي مشکل دار پرهيز کنيد. غذاهايي که باعث ايجاد علائم شما مي شوند را حذف کنيد.

در زمان هاي منظم غذا بخوريد. وعده هاي غذايي را حذف نکنيد و سعي کنيد هر روز تقريباً در يک ساعت غذا بخوريد تا به تنظيم عملکرد روده کمک کنيد. ...

به طور منظم تمرين کن.

 

علائم سندرم روده تحريک پذير چيست؟

 

  • درد يا گرفتگي شکم ، معمولاً در نيمه تحتاني شکم.
  • نفخ
  • حرکات روده سخت تر يا سست تر از حالت معمول است.
  • اسهال ، يبوست يا متناوب بين اين دو.
  • گاز اضافي
  • مخاط در مدفوع شما (ممکن است سفيد به نظر برسد).

 

آيا نوشيدن آب به IBS کمک مي کند؟

مصرف آب ممکن است با بهبود IBS از طريق تأثير بر عملکرد دستگاه گوارش همراه باشد. مصرف آب ممکن است يبوست را در بيماران مبتلا به IBS-C بهبود بخشد. علاوه بر اين ، نوشيدن آب يک پيشنهاد رايج براي بيماران مبتلا به IBS-D براي جلوگيري از کم آبي ناشي از اسهال است.

 

آيا موز براي IBS مفيد است؟

موزهاي نارس FODMAPS کمي دارند و بنابراين براي افراد مبتلا به IBS انتخاب بهتري است - اگرچه آنها به اندازه موز رسيده شيرين يا نرم نيستند. با اين حال ، با رسيدن موز ، آنها نوعي FODMAP به نام oligofructans را جمع مي کنند. بنابراين ، موز رسيده يک غذاي FODMAP بالا محسوب مي شود

 

آيا IBS به خودي خود از بين مي رود؟

از آنجا که IBS يک بيماري مزمن است ، ممکن است به طور کامل از بين نرود. با اين حال ، تغييرات دارويي و شيوه زندگي مي تواند به شما در مديريت بيماري و کاهش تعداد حملات کمک کند.

 

آيا مي توان با IBS وزن اضافه کرد؟

IBS مي تواند منجر به کاهش يا افزايش وزن در برخي افراد شود. برخي از افراد ممکن است گرفتگي و درد شکمي را تجربه کنند که ممکن است باعث شود کالري کمتري نسبت به حالت عادي بخورند. برخي ديگر ممکن است به غذاهاي خاصي پايبند باشند که بيشتر از مقدار مورد نياز کالري دارند

 

منبع:

https://drdarman.ir/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85-%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1/

انگل روده

 انگل هاي روده كوچك هستند. معمولاً آنها كرم هاي انگلي هستند كه از مواد موجود در بدن شما تغذيه مي كنند. برخي از نمونه هاي انگل هاي روده شامل كرم هاي نواري ، كرم هاي حلقوي ، كرم هاي سوزني ، كرم هاي تازيانه و كرم هاي قلاب دار هستند. انگل هاي روده به اشكال و انواع مختلف وجود دارند ، بنابراين مي توانند طيف وسيعي از علائم انگل را ايجاد كنند.

انگل روده

چه نوع انگلي را مي توانيد در روده خود پيدا كنيد؟

انگل هاي روده مي توانند در بدن زندگي كنند و هيچ مشكل قابل توجه يا علائم بسيار خفيف ايجاد نكنند. از سوي ديگر ، برخي از عفونت هاي انگلي روده مي توانند علائمي را ايجاد كنند كه بسيار شديد است. شايع ترين عفونت هلمينت كرم پين است. عفونت قارچي معمولاً خفيف است يا هيچ علامتي ندارد.

 

آيا درماني براي انگل ها در روده وجود دارد؟

درمان انگل روده ممكن است ضروري باشد يا نباشد. اگر علائم خفيف باشند و شما سالم باشيد ، عفونت هاي تك ياخته اي به خودي خود از بين مي روند. هنگامي كه علائم شديد يا مداوم هستند ، داروها مي توانند به رفع عفونت كمك كنند. براي عفونت هاي هلمي ، داروهاي ضد كرم مي توانند عفونت را پاك كنند.

 

علائم و نشانه هاي انگل چيست؟

علائم و نشانه ها. علائم و نشانه ها بستگي به نوع عفونت دارد. انگل هاي روده علائم مختلفي را در افراد مبتلا ايجاد مي كنند ، كه بيشتر آنها در عوارض گوارشي و ضعف عمومي ظاهر مي شوند. شرايط گوارشي شامل التهاب روده كوچك و / يا بزرگ ، اسهال / اسهال خوني ، ...

 

آيا انگل مي تواند باعث يبوست و اسهال شود؟

يبوست/اسهال - دو روي يك سكه. انگل ها مي توانند عملكرد روده شما را اشتباه گرفته و منجر به جذب زياد يا كم آب شوند. اين منجر به ايجاد (گاهي متناوب) حملات يبوست و اسهال مي شود.

 

علائم و نشانه ها

علائم و نشانه ها بستگي به نوع عفونت متفاوت مي باشد. انگل هاي روده علائم مختلفي را در افراد مبتلا ايجاد مي كنند ، كه بيشتر آنها در عوارض گوارشي و ضعف عمومي ظاهر مي شوند. شرايط گوارشي شامل التهاب روده كوچك و/يا بزرگ ، اسهال/اسهال خوني ، دردهاي شكمي و تهوع/استفراغ است. اين علائم بر وضعيت تغذيه تأثير منفي مي گذارد ، از جمله كاهش جذب ريزمغذي ها ، كاهش اشتها ، كاهش وزن و از دست دادن خون روده كه اغلب مي تواند منجر به كم خوني شود. همچنين ممكن است باعث ناتواني جسمي و روحي ، تاخير در رشد كودكان و سوزش پوست در اطراف مقعد و فرج شود.

 

علت

همچنين ببينيد: آمبيازيس ، هلمينتيازيس و شيستوزوميازيس

شيوع انگلهاي روده اي در بين كودكاني كه در فقيرترين جوامع كشورهاي در حال توسعه زندگي مي كنند ، به گفته دكتر درمان بيشترين است. شايع ترين علل انگل هاي روده اي مصرف آب آلوده ، خاك آلوده ، بهداشت و بهداشت ناكافي و بهداشت نامناسب است. به طور خاص ، عدم دسترسي به امكانات براي دفع ايمن زباله هاي انساني مي تواند منجر به انگل ها و بيماري هاي روده شود. عادات بهداشتي ضعيف يا فاقد منابع بهداشتي موجود ، مانند امكانات شستن دستها ، نيز بر ميزان بيماريها تأثير منفي مي گذارد. آلودگي انگلي همچنين مي تواند از خوردن محصولات خام ، رفتار خوردن خاك ، و در دسترس نبودن آب آشاميدني سالم ايجاد شود. 

 

انگل ها مي توانند با عبور از دهان از غذاي پخته نشده يا شسته نشده ، آب يا دست هاي آلوده يا تماس پوست با خاك آلوده به لارو وارد روده شوند. آنها همچنين مي توانند در برخي موارد توسط عمل جنسي آنيلينگوس منتقل شوند. هنگامي كه ارگانيسم ها بلعيده مي شوند ، به داخل روده حركت مي كنند و در آنجا مي توانند توليد مثل كرده و علائم ايجاد كنند. كودكان در صورت عدم تميز كردن كامل پس از تماس با خاك آلوده موجود در محيط هايي كه ممكن است مرتباً از آنها بازديد شود ، مانند جعبه هاي ماسه اي و زمين هاي بازي مدرسه ، حساس هستند. مردم كشورهاي در حال توسعه نيز به دليل نوشيدن آب از منابع آلوده به انگل هايي كه دستگاه گوارش را مستعمره مي كنند ، در معرض خطر خاصي هستند.

 

پيشگيري

رعايت بهداشت خوب براي جلوگيري از عفونت مجدد ضروري است. كمپين كرم قلاب دار بنياد راكفلر در مكزيك در دهه 1920 در از بين بردن كرم قلاب دار از انسان با استفاده از داروهاي ضد التهابي بسيار موثر بود. با اين حال ، اقدامات پيشگيرانه به اندازه كافي براي افرادي كه تحت درمان قرار گرفتند معرفي نشد. بنابراين ، ميزان عفونت مجدد بسيار زياد بود و پروژه ارزيابي شده از طريق هر نوع روش علمي با شكست مشخص همراه بود. براي اطلاع مردم از اهميت پوشيدن كفش ، استفاده از دستشويي (دسترسي بهتر به سرويس بهداشتي) و رعايت بهداشت ، به آموزش بيشتري نياز بود.

 

روشهاي پيشگيري از انگلهاي روده در مناطق جغرافيايي خاصي جدا نيست. با اين حال ، بسياري از مداخلات مبتني بر تحقيق عمدتاً در كشورها و مناطق توسعه نيافته انجام شده است ، جايي كه بهداشت و بهداشت دغدغه بزرگي براي گسترش بيماري ها است. حمام هاي درست ساخته شده با تهويه زياد ، داشتن منبع آب لوله كشي و پوشيدن كفش. در حال حاضر ، در برخي از مناطق اتيوپي كه شيوع بيماري در آنها بالا است ، تا 80 درصد از افراد در جمعيت به امكانات شستشو دسترسي ندارند. در حالي كه اين مقدار زياد است ، 93 به يك دستشويي دسترسي داشتند ، اما فقط 29.2 از آن دستشويي ها ساختار مناسبي براي كاهش عفونت هاي انگلي داشتند. مداخلات رفتاري بر ترويج شستشو ، گاهي اوقات با صابون ، در زمينه آموزش در مدارس و مراكز مراقبت از كودكان متمركز شده است. در مطالعات اخير ، بهترين مداخلات از رويكرد چندرشته اي پيروي مي كند:

 

افزايش بهداشت محيط براي ترويج شستشوي دست و عادات پوشيدن كفش

آموزش كودكان در سنين پايين در مدرسه و خانه

مداخلات مبتني بر شواهد خاص كه ممكن است شيوع بيماري را كاهش دهد عبارتند از:

 

مداخلات در مدارس ، با تمركز بر ساخت نازك هاي تهويه (تهويه و بهبود يافته) ، تأمين آب آشاميدني تميز و آموزش دانش آموزان در مورد بهداشت

استراتژي SAFE (جراحي ، آنتي بيوتيك ، پاكيزگي صورت ، بهداشت محيط) براي مقابله با تراخم ، در درجه اول نظافت صورت و اجزاي بهداشت محيط 

شستن دست با صابون در مواقع بحراني و بستن ناخن براي كاهش ميزان عفونت مجدد ، اگرچه تحقيقات بيشتري براي توسعه و اجراي مداخلات مشابه در مقياس مورد نياز است 

برنامه هايي كه تجويز داروهاي ضد هلمينتيك با مداخلات براي افزايش بهداشت محيط (مانند كاهش آلودگي مدفوع) 

 

منبع:

http://drdarman.ir/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84-%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87

http://drdarman.ir/

 

پوليپهاي با احتمال بدخيمي

 

پوليپهاي با احتمال بدخيمي

پوليپ هاي استرومايي فيبروپيتليالي (FESP) ضايعات نادر مزانشيمي هستند که در ناحيه ولوواژينال يافت مي شوند اما ممکن است در دهانه رحم نيز مشاهده شوند که معمولاً در گروه سني باروري ديده مي شود. FESP با نمايش سيتومورفولوژي عجيب و غريب ، ميتوزهاي غيرمعمول ، يا ازدياد سلول ، احتمال بدخيمي را افزايش مي دهد و همچنان شناخته نمي شود.

 

چقدر يک پوليپ خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزايش مي دهد؟

بالاترين خطر اندازه و تعداد پوليپ ها نيز از نظر خطر ابتلا به سرطان عامل هستند: تقريباً 1 درصد از پوليپ ها با قطر کمتر از يک سانتي متر سرطاني هستند. اگر بيش از يک پوليپ داريد يا پوليپ بزرگتر از يک سانتي متر است ، در معرض خطر بيشتري براي سرطان روده بزرگ هستيد.

 

پوليپ بدخيم چه نوع سرطاني است؟

پوليپ بدخيم (MP) آدنوم است که در آن سلولهاي نئوپلاستي از طريق مخاط عضله به زير مخاط حمله کرده اند. بنابراين يک سرطان روده بزرگ است و چنين تهاجمي با احتمال گسترش در غدد لنفاوي منطقه اي و اندام هاي دوردست همراه است.

 

پوليپهاي با احتمال بدخيمي يا neoplastic

كه به اينها adenomas گفته ميشود و شايعترين پوليپ ميباشد و احتمال بدخيمي با اندازه و نوع بافتي آنها وشدت ديسپلازي يا تغيير بافتي آنها ارتباط مستقيم دارد.

 

 پوليپهاي با احتمال بدخيمي

 

انواع adenoma:

 

 

1- نوع توبولار(tubular)

كه شايعترين نوع است 80?‏ موارد آدنوم و در 50?‏ موارد در ركتوسيگموييد و بصورت منفرد ديده ميشود و احتمال بدخيمي در اندازه هاي زير يك سانتيمتر نادر است.  

 

 

 

2- نوع ويلوس(villous)

يك درصد آدنوما از اين نوع است و معمولا در ركتوم و سيگموييد و بصورت بدون پايه يا sessile بوده و احتمال بدخيمي در اندازه هاي بزرگتر از چهار سانتيمتر 40?‏ است   

 

 

 

3- توبولوويلوس(tubulovillous)

5-10?‏ آدنوم ها را شامل ميشوند و تركيب بافت villous و tubular ميباشد و هرچه ميزان بافت villous آن بيشتر باشد احتمال تبديل به بدخيمي بيشتر است.

 

رهنمودهاي باليني پوليپ هاي بدخيم چيست؟

در نهايت ، تصميم گيري درماني بر اساس تخمين زده شده براي خطر ابتلا به سرطان باقيمانده ، خطر عوارض جراحي و انتخاب آگاهانه بيمار است. بيماري تهاجمي در پوليپ هاي <10 ميلي متر نادر است. شناخت بهينه هاي آندوسکوپيک حمله تهاجمي زير مخاط (SMI) براي بهينه سازي نتايج درمان مهم است.

 

آيا در مرحله اول سرطان روده پوليپ بدخيم وجود دارد؟

چنين ضايعاتي نماينده مجلس نيستند. پوليپ هاي بدخيم کمتر از 5? از کل آدنوم هاي روده بزرگ و تقريباً 40-60? از سرطان هاي روده بزرگ مرحله I را تشکيل مي دهند. انتظار مي رود با تنظيم نسبت سرطان در مرحله I ، در برنامه برنامه غربالگري سرطان روده ، وقوع آنها افزايش يابد.

 

پوليپ معده چيست؟

پوليپ معده يا معده ، رشد غيرمعمول بافت درون لايه داخلي معده است. بسته به نوع ، پوليپ ها ممکن است به صورت دسته اي در مناطق خاصي از معده ظاهر شوند. محل قرارگيري پوليپ ها به شناسايي نوع آن کمک مي کند.

 

بيشتر پوليپ هاي معده سرطاني نيستند ، اما انواع مختلفي وجود دارد که خطر بيشتري براي تبديل شدن به سرطان دارند.

 

پوليپ هاي خوش خيم روده بزرگ

 

پوليپ هاي خوش خيم روده بزرگ

همانطور كه از نامشان مشخص است احتمال بدخيمي در آنها بسيار كم است و انواع آن عبارتند از:

 

1-پوليپ  hyperplastic

 

معمولازير نيم سانتيمتر اندازه دارند و در سيگموييد و ركتوم ديده ميشوند و متعدد وبدون علامت است و به رنگ مخاط نرمال ميباشد و رشد آهسته دارند اما بايد برداشته شوند و براي نمونه برداري ارسال شود.

 

 پوليپ هاي خوش خيم روده بزرگ

 

2- پوليپ hamartomas

معمولا تجمعي از بافت طبيعي ميباشد و معمولا متفرد ميباشد.

 

 

3-پوليپ juvenile polyps

معمولا در كودكان زير ده سال ديده ميشودو در پسران شايعتر از دختران است و شايعترين تومور كولوركتال در كودكان است و در 80?‏ موارد در ركتوم ديده ميشود و اكثرا بزرگتر از يك سانتيمتر هستند و هيچكاه بدخيم نميشوند وبعد از كولونسكپي و برداشتن آن و پاتولوژي كه آن را تاييد كند نياز به كار ديگري ندارد.يكنوع نادر بيماري بنام juvenile polyposis syndrom  وجود دارد كه امكان بدخيمي و مرگ و مير در آن وجود دارد و با خونريزي و كمخوني همراه با ريزش تكه اي مو، كوچك شدن جمجمه، لب و كام شكري ومشكلات كليه و رحم است و نياز به برداشتن همه پوليپها و پيگيري دارد.

 

 

4-peutz-jegher"s polyps

يك بيماري نادر اتوزومال غالب است و در سراسر دستگاه گوارش ديده ميشود و همراه با پيگمانتاسيون دهان و لب و صورت و كف دست و اندام تناسلي همراه است. معمولا پوليپها پايه دار و بزرگ هستند و شايعترين علامت درد شكم و انسداد بخاطر خود بوليپ  يا انتوساسپشن است و تشخيص با توجه به سابقه فاميلي و پيگمانتاسيون است.

 

 

5- پوليپهاي التهابي يا كاذب

همانطور كه از نامش پيداست بدنبال بيماريهاي التهابي مثل كوليت و كرون بوجود مي آيد و نياز به بررسي و نمونه برداري دارد.

 

 

6- پوليپهاي لنقوييدLymphoid

از نوع خوشخيم بوده و بصورت منطقه اي يا منتشر در انتهاي ايليوم و ركتوم ديده ميشود و تشخيص با نمونه برداري انجام ميشود و نياز به مار خاصي ندارد.

 

پوليپ روده بزرگ ، توده کوچکي از سلول ها است که روي پوشش روده بزرگ ايجاد مي شود. بيشتر پوليپ هاي روده بزرگ بي خطر هستند. اما با گذشت زمان ، برخي از پوليپ هاي روده بزرگ مي توانند به سرطان روده بزرگ تبديل شوند ، که در مراحل بعدي اغلب کشنده است. دو دسته اصلي پوليپ وجود دارد ، غير نئوپلاستيک و نئوپلاستيک.

 

آيا لازم است پوليپ هاي خوش خيم برداشته شوند؟

اگرچه بيشتر پوليپ هاي روده بزرگ خوش خيم هستند - به اين معني که اساساً بي ضرر هستند - بعضي از آنها ممکن است با گذشت زمان سرطاني شوند. در نتيجه ، شما واقعاً نمي خواهيد آنها در اطراف آويزان شوند. دکتر گفت: "همه آنها بايد برداشته شوند ، زيرا شما نمي توانيد به يک پوليپ نگاه کنيد و با اطمينان بگوييد که چه سرطاني مي شود و چه نه".

 

پوليپ خوش خيم روده بزرگ به چه معناست؟

پوليپ هاي روده بزرگ و راست روده اغلب خوش خيم هستند. اين بدان معني است که آنها سرطان نيستند. ممکن است يک يا چند پوليپ داشته باشيد. آنها با افزايش سن بيشتر شايع مي شوند. انواع مختلفي از پوليپ وجود دارد.

 

آيا پوليپ هاي بزرگ معمولاً سرطاني هستند؟

اکثريت پوليپ به سرطان تبديل نمي شود. انواع خاصي از پوليپ ها به احتمال زياد به سرطان تبديل مي شوند. برداشتن پوليپ در طي کولونوسکوپي خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را در آينده کاهش مي دهد.

 

آيا يک پوليپ بزرگ روده بزرگ مي تواند خوش خيم باشد؟

ممکن است در هر نقطه از روده بزرگ يا راست روده ديده شوند ، اما بيشتر در روده بزرگ ، روده بزرگ سيگموئيد يا راست روده ديده مي شوند. برخي از پوليپ هاي روده بزرگ خوش خيم هستند ، به اين معني که سرطاني نيستند ، اما برخي ديگر مي توانند پيش سرطاني يا سرطاني باشند.

 

چه غذاهايي باعث پوليپ مي شوند؟

در مقايسه با افرادي که رژيم آنها حاوي کمترين مقدار غذاهاي پيش التهاب است ، افرادي که رژيم هاي غذايي آنها بيشترين مقدار غذاهاي ضدالتهاب را دارند - مانند گوشت هاي فرآوري شده و گوشت قرمز - 56 درصد بيشتر در معرض يکي از اين پوليپ ها هستند ، همچنين بر اساس مطالعه جديد "آدنوم".

 

اگر پوليپ برداشته نشود چه اتفاقي مي افتد؟

شناسايي پوليپ ها

 

پوليپ هايپلاستيک توانايي سرطاني شدن ندارند. با اين حال ، برخي از پوليپ هاي آدنوماتوز در صورت عدم برداشت ، مي توانند به سرطان تبديل شوند. در بيماران مبتلا به پوليپ آدنوماتوز احتمال ابتلا به پوليپ بيشتر افزايش مي يابد.

 

چه عواملي باعث پوليپ در روده بزرگ مي شوند؟

سرطان روده بزرگ

 

جهش در ژن هاي خاص مي تواند باعث تقسيم سلول ها شود حتي در صورت عدم نياز به سلول هاي جديد. در روده بزرگ و راست روده ، اين رشد غير منظم مي تواند باعث تشکيل پوليپ شود. پوليپ ها مي توانند در هر نقطه از روده بزرگ شما ايجاد شوند.

 

در صورت يافتن پوليپ چند بار بايد کولونوسکوپي انجام دهيد؟

افرادي که در طي کولونوسکوپي انواع خاصي از پوليپ را برداشته اند. اکثر اين افراد پس از 3 سال مجدداً بايد کولونوسکوپي کنند ، اما برخي از افراد بسته به نوع ، اندازه و تعداد پوليپ ممکن است نياز به انجام يک آزمايش زودتر (يا ديرتر) از 3 سال داشته باشند.

 

در کولونوسکوپي چند پوليپ طبيعي است؟

اگر پزشک شما يک يا دو پوليپ با قطر کمتر از 0.4 اينچ (1 سانتي متر) پيدا کند ، بسته به ساير عوامل خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ ، ممکن است کولونوسکوپي را در عرض 5 تا 10 سال توصيه کند. در صورت داشتن پزشک ، پزشک شما زودتر کولونوسکوپي ديگري را توصيه مي کند: بيش از دو پوليپ

سندرم روده تحريک پذير

 

سندرم روده تحريک‌ پذير

سندرم روده تحريک‌ پذير (IBS) مشکل معمولي است که بر روده بزرگ تأثير مي‌گذارد و بيشتر درد در ناحيه شکم، دل درد، دل ‌پيچه، افزايش گاز روده، نفخ، اسهال و يبوست را به همراه دارد. اين بيماري مشکلي معمول است که بايد در مدت طولاني مديريت شود.

سندرم روده تحريک‌ پذير خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و مقعد (سرطان کولورکتال) را افزايش نمي‌دهد تنها شمار اندکي از بيماران مبتلا به اين عارضه از علائم و نشانه‌هاي شديد رنج مي‌برند. برخي بيماران مي‌توانند علائم را به خوبي با مديريت رژيم غذايي، سبک زندگي و استرس و فشار رواني تحت کنترل درآورند، باقي بيماران به دارو و مشاوره نياز دارند.

علائم

علائم و نشانه هاي IBS متفاوت است اما معمولاً به مدت طولاني وجود دارد. رايج ترين آنها عبارتند از:

 

درد شکم ، گرفتگي يا نفخ که مربوط به دفع مدفوع است

تغيير در ظاهر حرکات روده

تغيير در دفعات دفع مدفوع

علائم ديگري که اغلب مرتبط هستند شامل نفخ ، افزايش گاز يا مخاط در مدفوع است.

 

زمان مراجعه به پزشک

در صورت تغيير مداوم در عادات روده يا ساير علائم يا علائم IBS ، به پزشک خود مراجعه کنيد. آنها ممکن است وضعيت جدي تري مانند سرطان روده بزرگ را نشان دهند. علائم و نشانه هاي جدي تر عبارتند از:

 

کاهش وزن

اسهال در شب

خونريزي از رکتوم

نارسايي کمبود آهن

استفراغ بدون دليل

مشکل در بلع

درد مداومي که با عبور گاز يا دفع از بين نمي رود

 

کارآگاه تغذيه خودتان باشيد

بدن خود را بشناسيد. مصرف غذا و علائم خود را به مدت يک هفته ثبت کنيد. زمان و مقدار خوردن و نوشيدن را ثبت کنيد. در عين حال ، علائم گوارشي خود را ثبت کنيد. با توجه به شروع ، واکنش و شدت علائم ، مي توانيد غذاي "محرک" را که ممکن است با روده شما مهربان نباشد ، تشخيص دهيد.

 

غذا و IBS

هرکسي به غذاها واکنش متفاوتي نشان مي دهد. غذايي که باعث حمله IBS در شما مي شود ممکن است براي شخص ديگري مشکلي نداشته باشد. تشخيص اينکه چه چيزي براي خوردن براي شما "بي خطر" است و از چه چيزي بايد اجتناب کنيد ، اغلب مورد آزمايش و خطا است.

 

 

رژيم غذايي IBS: 

انبار و يخچال خود را با غذاهايي که براي سيستم شما ملايم است پر کنيد. شما مي توانيد از اين غذاهاي اساسي براي ايجاد غذاها و ميان وعده هاي رضايت بخش و سالم بدون ايجاد ناراحتي معده استفاده کنيد:

 

طيور و ماهي: غذاهاي پرچرب ، از جمله گوشت قرمز ، روده را بيش از حد تحريک مي کنند. در عوض ، مرغ ، بوقلمون يا ماهي را انتخاب کنيد.

سبزيجات پخته: هضم سبزيجات پخته شده آسان تر از سبزيجات خام است. با اين حال ، ممکن است باز هم بخواهيد از گل کلم ، کلم بروکلي ، کلم و جوانه بروکسل اجتناب کنيد ، که حتي در صورت پخته شدن باعث ايجاد نفخ و گاز مي شود.

غلات خاص: بلغور جو دوسر بدون گلوتن و برنج قهوه اي معمولاً مورد استقبال افراد مبتلا به IBS قرار مي گيرند و فيبر محلول را فراهم مي کنند که به تنظيم حرکات روده کمک مي کند.

ماست کم چرب: برخي از افراد مبتلا به IBS بعد از خوردن غذاهاي لبني علائم بدتري دارند. اما اگر به لاکتوز موجود در لبنيات حساسيت نداريد ، ماست کم چرب سير کننده است و حاوي پروبيوتيک است. تحقيقات اوليه نشان مي دهد که اين باکتري هاي خوب حتي ممکن است به کاهش علائم IBS کمک کنند.

سفيده تخم مرغ: تخم مرغ منبع عالي پروتئين است و معمولاً حملات IBS را تحريک نمي کند. اگر چربي براي شما محرک است ، فقط از سفيده تخم مرغ استفاده کنيد.

 

غذاهايي که بايد از آنها اجتناب کرد

اين غذاها معمولاً مجموعه اي از علائم را براي افراد مبتلا به سندرم روده تحريک پذير ايجاد مي کنند:

 

محصولات داراي فيبر بالا ، که در غلات ، غلات ، ماکاروني و غذاهاي فرآوري شده يافت مي شوند

غذاهاي گازسوز مانند لوبيا ، عدس ، نوشابه هاي گازدار و سبزيجات چليپايي مانند گل کلم

گلوتن ، پروتئيني است که در گندم ، جو ، چاودار و بسياري از غذاهاي فرآوري شده يافت مي شود

غذاهاي سرخ شده ، که اغلب باعث ايجاد گاز معده و نفخ مي شوند ، به ويژه در افرادي که ريفلاکس دارند

قهوه ، که فعاليت روده را در برخي از افرادي که علائم رفلاکس دارند تحريک مي کند

غذاهاي تند ، که مي توانند علائم IBS را براي برخي از افرادي که با رفلاکس مشکل دارند ، تشديد کنند

 

چگونه سندرم روده تحريک پذير را آرام مي کنيد؟

سعي کنيد:

با فيبر آزمايش کنيد. فيبر به کاهش يبوست کمک مي کند ، اما مي تواند گاز و گرفتگي را بدتر کند. ...

از غذاهاي مشکل دار پرهيز کنيد. غذاهايي که باعث ايجاد علائم شما مي شوند را حذف کنيد.

در زمان هاي منظم غذا بخوريد. وعده هاي غذايي را حذف نکنيد و سعي کنيد هر روز تقريباً در يک ساعت غذا بخوريد تا به تنظيم عملکرد روده کمک کنيد. ...

به طور منظم تمرين کن.

 

علائم سندرم روده تحريک پذير چيست؟

 

  • درد يا گرفتگي شکم ، معمولاً در نيمه تحتاني شکم.
  • نفخ
  • حرکات روده سخت تر يا سست تر از حالت معمول است.
  • اسهال ، يبوست يا متناوب بين اين دو.
  • گاز اضافي
  • مخاط در مدفوع شما (ممکن است سفيد به نظر برسد).

 

آيا نوشيدن آب به IBS کمک مي کند؟

مصرف آب ممکن است با بهبود IBS از طريق تأثير بر عملکرد دستگاه گوارش همراه باشد. مصرف آب ممکن است يبوست را در بيماران مبتلا به IBS-C بهبود بخشد. علاوه بر اين ، نوشيدن آب يک پيشنهاد رايج براي بيماران مبتلا به IBS-D براي جلوگيري از کم آبي ناشي از اسهال است.

 

آيا موز براي IBS مفيد است؟

موزهاي نارس FODMAPS کمي دارند و بنابراين براي افراد مبتلا به IBS انتخاب بهتري است - اگرچه آنها به اندازه موز رسيده شيرين يا نرم نيستند. با اين حال ، با رسيدن موز ، آنها نوعي FODMAP به نام oligofructans را جمع مي کنند. بنابراين ، موز رسيده يک غذاي FODMAP بالا محسوب مي شود

 

آيا IBS به خودي خود از بين مي رود؟

از آنجا که IBS يک بيماري مزمن است ، ممکن است به طور کامل از بين نرود. با اين حال ، تغييرات دارويي و شيوه زندگي مي تواند به شما در مديريت بيماري و کاهش تعداد حملات کمک کند.

 

آيا مي توان با IBS وزن اضافه کرد؟

IBS مي تواند منجر به کاهش يا افزايش وزن در برخي افراد شود. برخي از افراد ممکن است گرفتگي و درد شکمي را تجربه کنند که ممکن است باعث شود کالري کمتري نسبت به حالت عادي بخورند. برخي ديگر ممکن است به غذاهاي خاصي پايبند باشند که بيشتر از مقدار مورد نياز کالري دارند

 

منبع:

https://drdarman.ir/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85-%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1/

صفحه قبل 1 صفحه بعد